Os feitos que deron lugar esta celebración están contextualizados nos albores da revolución industrial nos Estados Unidos.
A fins do século XIX Chicago era a segunda cidade de EE.UU. Do oeste e do sureste chegaban cada ano por ferrocarril miles de gandeiros desocupados, creando as primeiras vilas humildes que albergarían por centos de miles de traballadores.
Ademais, estes centros urbanos acolleron a emigrantes vidos de todo o mundo o longo do seculo XIX.
O 1º de maio do 1886 a folga pola xornada de 8 horas estalou de costa a costa nos EE UU. Mais de 5.000 fabricas foron paralizadas e 340.000 taballadores sairon a rua
En Chicago concentráronse na praza de Haymarket máis de 20.000 persoas que foron reprimidas por 180 policías uniformados.
Para reprimir os traballadores, a burguesia urdiu un plan de probocacion e fixo estalar unha bomba na praza.
A bomba estalou entre os policías producindo un morto e varios feridos. A policía
o exercito mais os matóns da axencia pinkertons entraran na praza probocando unha masacre abrindo lume contra a multitude matando e ferindo a un número descoñecido de obreiros.
Declarouse o estado de sitio e o toque de queda detendo a centenares de traballadores que foron golpeados e torturados, acusados do asasinato do policía.
Estes feitos represivos foron apoiados por unha campaña de prensa con citas como:
Que mellores sospeitosos que a plana maior dos anarquistas. ¡Á forca os brutos asasinos, rufiáns vermellos comunistas, monstros sanguinarios, fabricantes de bombas, xentuza que non son outra cousa que o atraso de Europa que buscou as nosas costas para abusar da nosa hospitalidade e desafiar á autoridade da nosa nación, e que en todos estes anos non fixeron outra cousa que proclamar doutrinas sediciosas e perigosas!
A Prensa reclamaba un xuízo sumario por parte da Corte Suprema, e responsabilizando a oito anarquistas e a todas as figuras prominentes do movemento obreiro.
O 21 de xuño de 1886, iniciouse a causa contra 31 responsables, que logo quedaron en 8. As irregularidades en xuízo foron moitas violándose todas as normas procesais de forma e de fondo, tanto que chegou a ser cualificado de xuízo farsa. Os xulgados foron declarados culpables. Tres deles foron condenados a prisión e cinco á forca.
Prisión
* Samuel Fielden, inglés, 39 anos, pastor metodista e obreiro téxtil, condenado a cadea perpetua.
* Óscar Neebe, estadounidense, 36 anos, vendedor, condenado a 15 anos de traballos forzados.
* Michael Swabb, alemán, 33 anos, tipógrafo, condenado a cadea perpetua.
A matar na forca
O 11 de novembro de 1887 consumouse a execución de:
*Georg Engel, alemán, 50 anos, tipógrafa.
* Adolf Fischer, alemán, 30 anos, xornalista.
* Albert Parsons, estadounidense, 39 anos, xornalista, esposo da mexicana Lucy González Parsons aínda que se probou que non estivo presente no lugar, entregouse para estar cos seus compañeiros e foi xulgado igualmente.
* Hessois Auguste Spies, alemán, 31 anos, xornalista.
* Louis Linng, alemán, 22 anos, carpintero para non ser executado suicidouse na súa propia cela.
Relato da execución por Xosé Martí, corresponsal en Chicago do xornal A Nación de Bos Aires (Arxentina):
...saen das súas celas. Danse a man, sorrín. Lenlles a sentenza, suxéitanlles as mans por detrás con esposas, cínguenlles os brazos ao corpo cunha faixa de coiro e póñenlles unha mortalla branca como a túnica dos catecúmenos cristiáns. Abaixo está a concorrencia, sentada en ringleira de cadeiras diante do cadalso como nun teatro... Firmeza no rostro de Fischer, pregaria no de Spies, orgullo no do Parsons, Engel fai un chiste á mantenta do seu capucha, Spies grita: "a voz que ides sufocar será máis poderosa no futuro que cantas palabras puidese eu dicir agora». Báixanlles as capuchas, logo un aceno, un ruído, a trampa cede, os catro corpos caen e se balancean nunha danza espantable...
O Crime de Chicago custou a vida de moitos traballadores e dirixentes sindicais; non existe un número exacto, pero foron miles os despedidos, detidos, procesados, feridos de bala ou torturados.
A maioría eran inmigrantes: italianos, españois, alemáns, rusos, irlandeses, xudeus, polacos e eslavos.
A revindicación laboral das 8 horas
Unha das reivindicacións básicas dos traballadores era a xornada de 8 horas. O facer valer a máxima oito horas para o traballo, oito horas para o soño e oito horas para a casa.
Neste contexto producíronse varios movementos, en 1829 formouse un movemento para solicitar á lexislatura de Nova York a xornada de oito horas.
Anteriormente existía unha lei que prohibía traballar máis de 18 horas, salvo caso de necesidade. Se non había tal necesidade, calquera funcionario dunha compañía de ferrocarril que obrigase a un maquinista ou fogonero a traballar xornadas de 18 horas diarias debía pagar unha multa de 25 dólares.
A maioría dos @obreiro estaban afiliados á Nobre Orde dos Cabaleiros do Traballo, pero tiña máis preponderancia a American Federation of Labor, Federación Estadounidense do Traballo, inicialmente socialista (algunhas fontes sinalan a orixe anarquista). No seu cuarto congreso, realizado o 17 de outubro de 1884, resolvera que desde o 1 de maio de 1886 a duración legal da xornada de traballo debería ser de oito horas. En caso de non obter resposta a este reclamo, iríase a unha folga. Recomendaba a todas as unións sindicais a tratar de facer promulgar leis con ese contido en todas as súas xurisdiccións.
Esta resolución espertou o interese de todas as organizacións, que vían que a xornada de oito horas posibilitaría obter maior cantidade de postos de traballo (menos desocupación).
Eses dous anos acentuaron o sentimento de solidariedade e acrecentou a combatibilidade dos traballadores en xeral.
En 1886, o presidente de Estados Unidos Andrew Johnson promulgou a chamada Lei Ingersoll, establecendo as 8 horas de traballo diarias. Ao pouco tempo, 19 estados sancionaron leis que permitían traballar xornadas máximas de 8 e 10 horas (aínda que sempre con cláusulas que permitían facer traballar aos @obreiro entre 14 e 18 horas). As condicións de traballo eran similares, e as condicións en que se vivía seguían sendo insoportables.
Como a Lei Ingersoll non se cumpriu, as organizacións laborais e sindicais de EE.UU. mobilizáronse. A prensa cualificaba o movemento en demanda das oito horas de traballo como «indignante e irrespectuoso», «delirio de lunáticos pouco patriotas», e manifestando que era «o mesmo que pedir que se pague un salario sen cumprir ningunha hora de traballo».
A finais de maio de 1886 varios sectores patronais accederon a outorgar a xornada de 8 horas a varios centenares de miles de obreiro. O éxito foi tal, que a Federación de Gremios e Unións Organizadas expresou o seu xúbilo con estas palabras: «Xamais na historia deste país houbo un levantamento tan xeral entre as masas industriais. O desexo dunha diminución da xornada de traballo impulsou a millóns de traballadores a afiliarse ás organizacións existentes, cando ata agora permaneceran indiferentes á axitación sindical».
Documentación acreditativa da experiencia laboral a que fai referencia o punto anterior.
